REACH: Registratie, Evaluatie en Autorisatie van Chemische stoffen

REACH (Registratie, Evaluatie, Autorisatie en Restrictie van Chemische stoffen) is een verordening van de Europese Unie die in werking is getreden op 1 juni 2007. Centraal in deze verordening staat het waarborgen van veilig gebruik van chemicaliën en het beschermen van menselijke gezondheid en milieu.

Registratie, evaluatie en autorisatie van chemische stoffen

Bedrijven die in de Europese Unie chemicaliën produceren of importeren, zijn volgens REACH verplicht deze chemicaliën te registreren bij het Europees Agentschap voor Chemische Stoffen (ECHA). Dit registratieproces vereist het verstrekken van informatie over de chemische eigenschappen en de beoogde toepassingen van de stof. Het doel hiervan is het identificeren van chemische stoffen die een potentieel risico vormen voor de menselijke gezondheid of het milieu.

Na de registratie beoordeelt ECHA de door de fabrikant of importeur aangeleverde informatie. Deze evaluatie omvat een beoordeling van de gevaren en risico's die met de chemische stof gepaard gaan. Gebaseerd op deze beoordeling kan ECHA besluiten om extra informatie te verzoeken of beperkingen op te leggen aan het gebruik van de stof. In extreme gevallen kan ECHA een stof zo gevaarlijk achten dat deze uit de Europese Unie gebannen wordt.

Autorisatie en restrictie volgens REACH

REACH beschikt ook over een systeem voor autorisatie en restrictie van chemische stoffen. Autorisatie wordt vereist voor chemische stoffen die als bijzonder gevaarlijk worden beschouwd en waarvoor geen veiligere alternatieven bestaan. Restrictie, daarentegen, beperkt het gebruik van bepaalde chemische stoffen tot specifieke toepassingen of omstandigheden. Door deze systemen draagt REACH bij aan een veiligere omgang met chemische stoffen binnen de EU.

Begrip REACH Bijlage II: Informatievereisten voor Veiligheidsinformatiebladen

De Europese Unie heeft ervoor gekozen om de vormvereisten voor Veiligheidsinformatiebladen (VIBs) niet te baseren op de GHS-richtlijn, maar deze op te nemen in REACH Bijlage II. Deze bijlage bevat de voorschriften die leveranciers moeten volgen bij het opstellen van een VIB.

Kernbepalingen

Enkele belangrijke bepalingen uit REACH Bijlage II zijn:

• De informatie over stoffen in het VIB moet overeenstemmen met de informatie in de registratie en het chemisch veiligheidsrapport. Als een chemisch veiligheidsrapport is opgesteld, worden de bijbehorende blootstellingsscenario’s als bijlage bij het VIB gevoegd.
• Het VIB moet werkgevers inzicht geven of er gevaarlijke chemische stoffen op de werkplek aanwezig zijn en helpt hen de mogelijke risico's van het gebruik ervan voor de veiligheid en gezondheid van de werknemers inschatten.
• Het VIB moet duidelijk en beknopt zijn. Het moet worden samengesteld door een bevoegde persoon die rekening houdt met de specifieke behoeften en kennis van het gebruikerspubliek. Daarbij is het gebruik van eenvoudige, heldere en precieze taal essentieel.
• Een VIB moet gratis worden geleverd bij elke levering van een gevaarlijk chemisch product, in de taal van de ontvanger. Dit geldt voor professionele gebruikers, terwijl consumenten worden geïnformeerd door middel van de verpakkingsetiketten.

Wanneer een product op zichzelf niet gevaarlijk is, maar wel gevaarlijke stoffen bevat, dient het VIB op aanvraag beschikbaar te worden gesteld aan professionele gebruikers. 

Als er belangrijke wijzigingen in het VIB zijn, dienen alle ontvangers van het VIB die het product minder dan 12 maanden eerder hebben afgenomen, ongevraagd dit gewijzigde VIB te ontvangen.

Structuur van een VIB volgens REACH Bijlage II

Elk VIB dient te bestaan uit 16 secties met verschillende informatierequirementen. Hieronder een korte samenvatting van de eerste vijf secties:

1. Identificatie van de stof of het mengsel en van de vennootschap/onderneming: Biedt een beschrijving van hoe de stof of het mengsel moet worden geïdentificeerd, evenals de naam en contactgegevens van de leverancier.
2. Identificatie van de gevaren: Voor het classificeren van een stof of een mengsel worden de indelingscriteria van de CLP-verordening toegepast.
3. Samenstelling en informatie over de bestanddelen: Beschrijft de chemische identiteit van het of de bestanddeel(-delen) van de stof of het mengsel.
4. Eerstehulpmaatregelen: Beschrijft op een eenvoudige en begrijpelijke manier de eerste hulp maatregelen die een niet-gekwalificeerd persoon kan geven zonder geavanceerde apparatuur of een uitgebreide selectie aan medicijnen.
5. Brandbestrijdingsmaatregelen: Beschrijft de maatregelen om branden veroorzaakt door of in de buurt van de stof of het mengsel te bestrijden.
6. Veiligheidsprotocol bij incidentele lekkage van stoffen

   In deze sectie van het veiligheidsinformatieblad geven we aanbevelingen voor geschikte maatregelen wanneer de stof of het mengsel onbedoeld wordt geloosd, lekt of vrijkomt. Het doel is schade aan personen, eigendommen en het milieu te voorkomen of tot een minimum te beperken. Als het gevaar sterk afhangt van de geloosde hoeveelheid, differentieer tussen de maatregelen voor grote en kleine lozingen. Als verschillende praktijken nodig zijn volgens de procedures voor insluiting en terugwinning, vermeld die dan in het veiligheidsinformatieblad.

7. Hantering en opslag

   Deze sectie van je veiligheidsinformatieblad moet advies geven over veilige hanteringspraktijken. Leg de nadruk op voorzorgsmaatregelen die passend zijn voor het geïdentificeerde gebruik en voor de unieke eigenschappen van de stof of het mengsel.

8. Controle van blootstelling en persoonlijke bescherming

   In deze rubriek van je veiligheidsinformatieblad beschrijf je de toepasselijke grenswaarden voor beroepsmatige blootstelling en de benodigde risicobeheersingsmaatregelen. Wanneer een chemisch veiligheidsrapport vereist is, dient de informatie in deze sectie overeen te stemmen met de gegevens in het chemisch veiligheidsrapport voor het geïdentificeerde gebruik, de blootstellingsscenario’s en de beschrijving van de risicobeheersing.

9. Fysische en chemische eigenschappen

   In deze sectie vermeld je alle relevante empirische gegevens over de stof of het mengsel. Om de juiste beheersingsmaatregelen te kunnen nemen, is alle relevante informatie over de stof of het mengsel noodzakelijk. Deze informatie moet ook overeenkomen met de informatie in de eventueel benodigde registratie of het chemisch veiligheidsrapport, en met de classificatie van de stof of het mengsel. Als de informatie specifiek is voor een bepaald onderdeel van het mengsel, geef dan duidelijk aan op welke stof in het mengsel de informatie betrekking heeft

10. Stabiliteit en reactiviteit
    In deze sectie geven we een beschrijving van de stabiliteit van de stof of het mengsel, evenals eventuele gevaarlijke reacties die kunnen optreden onder bepaalde gebruiksomstandigheden of bij vrijkomen in het milieu. Daarbij verwijzen we naar de gebruikte testmethoden. Als je aangeeft dat een specifieke eigenschap niet van toepassing is of geen informatie beschikbaar is, geef dan de redenen hiervoor aan.

11. Toxicologische Informatie
    Dit onderdeel van je veiligheidsinformatieblad is voornamelijk bedoeld voor artsen, toxicologen en veiligheids- en gezondheidsdeskundigen. Je geeft hier een beknopte, maar volledige en begrijpelijke beschrijving van de verschillende gezondheidseffecten. Voeg eveneens de gegevens toe die zijn gebruikt om deze effecten vast te stellen, en indien van toepassing, informatie over toxicokinetiek, metabolisme, en de verspreiding. Zorg ervoor dat deze informatie overeenkomt met de informatie in de eventueel vereiste registratie en/of het chemisch veiligheidsrapport en met de indeling van de stof of het mengsel.

12. Ecologische Informatie
    Deze rubriek van het veiligheidsinformatieblad verstrekt informatie om de milieueffecten van de stof of het mengsel te beoordelen bij het vrijkomen in het milieu. Hierbij geven we een korte samenvatting van de gegevens, en indien beschikbaar, relevante testgegevens, waarbij de aard van de test, gebruikte middelen, eenheden, en de duur en omstandigheden van de test duidelijk worden vermeld. Deze informatie kan nuttig zijn bij het reageren op lozingen, het beoordelen van afvalverwerkingspraktijken, het beheersen van de vrijlating van de stof of het mengsel, de maatregelen bij onbedoelde vrijlating van de stof of het mengsel, en het vervoer ervan. Wanneer een specifieke eigenschap niet van toepassing is (omdat beschikbare gegevens aantonen dat de stof of het mengsel niet aan de indelingscriteria voldoet) of er geen informatie beschikbaar is over een specifieke eigenschap, geven we de redenen daarvoor aan. Als een stof of mengsel niet is ingedeeld om een andere reden, bijvoorbeeld vanwege de technische onmogelijkheid om de gegevens te verkrijgen of omdat de gegevens geen uitsluitsel geven, vermelden we dit ook duidelijk op het veiligheidsinformatieblad.

13. Richtlijnen voor verwijdering
    In dit deel van het veiligheidsinformatieblad geven we informatie over geschikt afvalbeheer voor de stof of het mengsel. Het doel is om de ontvanger in de lidstaat waar het veiligheidsinformatieblad wordt verstrekt, te ondersteunen bij het vaststellen van veilige en milieuvriendelijke afvalbeheersopties die voldoen aan de eisen van de Richtlijn 2008/98/EG van het Europees Parlement en de Raad. De informatie in rubriek 8 breiden we uit met relevante informatie voor de veiligheid van diegenen die het afval verwijderen of verwerken.

14. Informatie met betrekking tot het vervoer
    In dit deel van het veiligheidsinformatieblad leveren we essentiële informatie over de indeling van het product voor transport over de weg, per spoor, over zee, via de binnenwateren of door de lucht. Als deze informatie niet beschikbaar of niet relevant is, melden we dat. We geven ook transportclassificatieinformatie voor elke relevante internationale overeenkomst, in lijn met de VN-modelreglementen voor specifieke vervoerswijzen. Dit omvat de Overeenkomst betreffende het internationale vervoer van gevaarlijke goederen over de weg (ADR), het Reglement betreffende het internationale spoorwegvervoer van gevaarlijke goederen (RID) en het Europees Verdrag inzake het internationale vervoer van gevaarlijke goederen over de binnenwateren (ADN).

15. Regelgeving
    In deze sectie schrijven we over andere toepasselijke nationale wetgeving voor de stof of het mengsel die nog niet in het veiligheidsinformatieblad is vermeld. Bijvoorbeeld, de Verordening betreffende ozonlaag afbrekende stoffen 1005/2009/EG of de Verordening betreffende persistente organische verontreinigende stoffen 850/2004/EG. We benoemen ook of er een chemische veiligheidsbeoordeling is uitgevoerd.

16. Aanvullende Informatie

    In deze laatste rubriek van het veiligheidsinformatieblad nemen we informatie op die niet voorkomt in rubrieken 1 tot en met 15. Dit omvat informatie over de herziening van het veiligheidsinformatieblad, zoals:

    a) In het geval van een herzien veiligheidsinformatieblad, geven we duidelijk aan waar in de vorige versie van het veiligheidsinformatieblad wijzigingen zijn aangebracht, tenzij een dergelijke vermelding elders in het veiligheidsinformatieblad voorkomt. Indien nodig, geven we uitleg bij de veranderingen. Een leverancier moet op verzoek een verklaring voor de veranderingen kunnen verstrekken.

    b) We geven een verklarende lijst van de afkortingen en acroniemen die in het veiligheidsinformatieblad worden gebruikt.

    c) We vermelden belangrijke literatuurreferenties en gegevensbronnen.

    d) Voor mengsels geven we aan welke van de methoden genoemd in artikel 9 van Verordening (EG) nr. 1272/2008 voor de evaluatie van de informatie voor de indeling is gebruikt.

    e) We geven een lijst van relevante gevarenaanduidingen en/of voorzorgsmaatregelen. De tekst van waarschuwingen die niet volledig zijn vermeld in rubrieken 2 tot en met 15, wordt hier volledig geschreven.

    f) We geven advies over passende opleiding voor werknemers om de gezondheid en het milieu te beschermen.